Individualisme, geloof en kerk

Nazareth, oude stad

Marc Massaer

Uit een onderzoek onder katholieken voor het dagblad Trouw is gebleken dat vele katholieken progressiever zijn dan de bisschoppen. Je kunt er inderdaad niet omheen dat mensen in onze tijd een heel verschillende visie hebben op geloof en kerk. Dit heeft alles te maken met een sterk individualisme in onze samenleving, waarbij de moderne mens zichzelf in het centrum plaats. Als ik dit vind, dan is dit zo, zeggen mensen. Niet meer God en de gemeenschappelijke leer staan bij velen centraal maar een te subjectieve visie op kerk en geloof.

Er heerst in onze tijd nogal wat verwarring over het geloof en hoe je als katholiek op authentieke wijze het geloof dient te beleven. Wie weet er nog wat de heiliging van de dag des Heren betekent, en wie houdt er überhaupt nog rekening mee? De kerk moet zich maar aanpassen aan de tijd, zegt men dan. Waar deze mensen aan voorbijgaan, is dat geloven betekent je bekeren, je levensstijl in overeenstemming brengen met de tien geboden en de leer van de kerk.
Vanzelfsprekend is het nodig dat de kerk met de goede dingen uit de samenleving van deze tijd meegaat, zoals aanwezig zijn op sociale media, maar niet alles wat de samenleving zegt en doet is goed. De kerk heeft de opdracht en de taak mensen te begeleiden in hun spirituele zoektocht naar wat goed en wat kwaad is, en te wijzen op Jezus Christus, die gekomen is om mensen te redden van de slavernij van het kwade. 

Als we kijken naar Jezus in het evangelie, dan ontdekken we dat het niet anders was in Zijn tijd. Bij Zijn verkondiging in Nazareth en omstreken kwamen er ook heel verschillende reacties los. De inwoners van Nazareth dachten heel aards over Jezus. Jezus, dat is er een van ons en die zal wel wonderen voor ons doen en voor ons dorp partij trekken. Tegen alle verwachtingen in vertelt Jezus dan een confronterend verhaal. Jezus wil met het verhaal van Elia en Elisa duidelijk maken dat Hij gekomen is voor alle mensen en dat Hij soms buiten zijn eigen kring meer geloof vindt dan bij zijn eigen dorpsgenoten. Wat Jezus wil, is een gemeenschap van mensen verzamelen die echt geloven in zijn bevrijdende kracht, en niet alleen maar een clubje van mensen die het zo geweldig met elkaar kunnen vinden.

Inderdaad, de kerk is meer dan een gezelligheidsclubje om de mensen een goed gevoel te geven. Het is prachtig als je vreugde vindt in een liturgisch mooi gezongen viering, maar het geloof en de kerk is meer dan alleen maar iets leuk vinden. De kerk is meer dan een instelling om mensen te entertainen met evenementen of happenings. De kerk is een instrument in de handen van God, opdat mensen een persoonlijke, liefdevolle band krijgen met Jezus Christus. Ook wil de kerk mensen leren omgaan met het kruis en het lijden, met beproevingen, met het kwade en de zonde. De sterke kant van de kerk is er zijn om mensen nabij te zijn in vreugde en verdriet.

Het allerbelangrijkste in de kerk is de liefde waarover St.-Paulus spreekt in de tweede lezing. Het is de liefde in Jezus Christus die ons met elkaar verbindt en die onze innerlijke drijfveer is. Het mag in de kerk niet gaan om macht. Waar de kerk dienstbaar in dient te zijn, is in de verkondiging van de waarheid, waardoor de liefde tot God en de liefde tot de naaste groeit. We dienen elkaar te helpen om Jezus met vallen en opstaan na te volgen. Dat kan door elkaar te bemoedigen maar soms is ook confrontatie nodig om mensen te bewegen meer werk te maken van het geloof en zich te bekeren. Alles met de mantel van de liefde toedekken en alles maar goedpraten, bevordert niet de authentieke navolging van Jezus.

Geloven is een genade en een gave van de H. Geest. Daarvoor is het nodig je hart te openen en te luisteren naar wat de H. Geest je zegt. God wil dat wij vele vruchten van goede daden voortbrengen en dat wij niet zelfgenoegzaam blijven steken in het geloof maar groeien in geloof, hoop en liefde.
Moge het woord van God en deze Eucharistie ons daarbij helpen en inspireren om Jezus beter na te volgen. Amen.

Printversie