Bergrede: zalig zijn zij die...
Marc Massaer
Broeders en zusters in Christus,
We worden tegenwoordig op tv en op YouTube overspoeld met reclamefilmpjes en marketingcampagnes om toch maar een of ander nieuw product te kopen, omdat het ons populair maakt of zo gezond voor ons is. Als je dat laatste nieuwe product niet hebt, hoor je er niet meer bij. De reclamecampagnes weten het allemaal heel mooi voor te stellen. Ze wekken de indruk dat je alleen maar gelukkig kunt zijn als je meegaat in de nieuwe trends. Iedere mens heeft in zijn hart het verlangen naar een gelukkig leven. Het is een diep verlangen naar het verloren paradijs.
Vandaag komt Jezus in het evangelie met zijn marketingslogans om mensen de weg te wijzen naar een gelukkig en zalig leven. Het zijn opmerkelijke uitspraken om bij stil te staan. Ze gaan over hoe je hier dient te leven om gelukkig te kunnen zijn in het toekomstige eeuwige leven. Wat Jezus hier zegt in de zogenaamde Bergrede is heel verrassend. Je mag gerust zeggen dat het hoge idealen zijn om in de praktijk te brengen.
Als Jezus het heeft over “zalig zijn zij die…”, dan gaat het over mensen die zijn woorden in de praktijk van dit leven geloven in de kracht van het goede en de liefde, en verlangen naar Gods Koninkrijk. Het leven gaat voorbij en daarna komt de eeuwigheid. Het zou jammer zijn als je dan pas ontdekt waarom wij als mensen hier op aarde leven. In het hier en nu dienen we in woord en daad Jezus blijde boodschap in de praktijk te brengen om daarna in de eeuwigheid te mogen genieten van het eeuwige geluk. Je keuzes in dit leven hebben zo hun gevolgen voor het antwoord op de vraag of je deel krijgt aan die eeuwige zaligheid.
Het is goed enkele zaligsprekingen wat nader te bekijken.
Zalig de armen van geest, zegt Jezus. Dit gaat niet over mensen die weinig intellectueel zijn, maar wel over hen die zich afhankelijk weten van God en die vertrouwen op Gods goedheid en Gods voorzienigheid. Deze mensen danken God voor alle goede gaven en momenten in het leven. De apostel Paulus schrijft hier heel treffend over in de tweede lezing: “Als iemand wil roemen, laat hij roemen op de Heer.”
Zalig de treurenden. Hoe kun je nu zeggen dat deze mensen zalig zijn? Als je verdriet hebt, dan kun je toch niet gelukkig zijn? De treurenden waarover Jezus het heeft, zijn mensen die niet onverschillig staan tegenover een zieke, een overlijden, een gebroken huwelijk, een ongeluk in hun omgeving, maar die meeleven met anderen. Het zijn mensen die treuren om het kwade in de wereld, net als om hun eigen zonden en tekorten; die vergeving vragen aan God en hun naaste en vergeving weten te schenken. Zij doen er alles aan om het leed van anderen te verzachten en hopen en streven naar een betere wereld.
Zalig die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden. Het gaat over mensen die opkomen voor hen die onrechtvaardig behandeld worden. Mensen die streven naar een rechtvaardige wereld, waar geen armoede, onderdrukking of discriminatie is. We denken hier aan de heilige Oscar Romero, de sociaal bewogen rooms-katholiek aartsbisschop van San Salvador, die op 24 maart 1980 tijdens het vieren van de Eucharistie uit politieke motieven werd doodgeschoten, omdat hij opkwam voor de armen. Op 14 oktober 2018 heeft paus Franciscus hem heilig verklaard.
Als raad bij alles wat wij meemaken in het leven, dienen we het woord van de profeet Sefanja ter harte te nemen. Hij schrijft: “Zoek uw toevlucht bij de naam van de Heer.” We kunnen proberen alles op eigen kracht op te lossen, maar dan komen we er niet. Er zijn zaken die we menselijkerwijs niet kunnen oplossen en waar we machteloos tegenover staan. Denken we maar aan oorlog. Daarom is het wijs alles wat we meemaken, toe te vertrouwen aan de Heer. Doen wat we kunnen en aan God vragen dat Hij ons helpt en nabij is.
Laten wij met al onze krachten meewerken aan de komst van Gods Koninkrijk door het woord van God ter harte te nemen en te beleven, opdat Zijn Wil moge geschieden op aarde als in de hemel. Dan zal ons hele leven werkelijk een leven zijn in de voetsporen van Jezus en aangenaam aan onze hemelse Vader. Amen.